Zapewne wielu z naszych czytelników słyszało gdzieś kiedyś nazwę „katarzynki”, jednak ma problem połączyć ją z konkretnym wydarzeniem. Postanowiliśmy więc dzisiaj nieco przybliżyć Wam dawny polski zwyczaj, opowiadając o tradycjach z nim związanych, a także dlaczego święto to zostało zapomniane przez dzisiejsze społeczeństwo.
Skąd się wzięła nazwa „katarzynki” oraz kiedy obchodzi się to święto?
Katarzynki to święto obchodzone dawniej przez młodych kawalerów, którzy w noc z 24 na 25 listopada wykonywali wiele wróżb, by dowiedzieć się czy za rogiem nie czeka na nich miłość. Było to ściśle związane nie tyle z poszukiwaniem partnerki, co z ożenkiem – każdy, kto pragnął niebawem się ożenić, wkładał pod poduszkę damskie przedmioty z nadzieją, że przyśni mu się proroczy sen, który przyprowadzi do niego przyszłą żonę.
Nazwa wzięłam się od daty oraz patronki młodych kawalerów, czyli świętej Katarzyny Aleksandryjskiej. Dokładnie w nocy 24 listopada przypada wigilia św. Katarzyny, stąd też wróżby były wykonywane właśnie w tym czasie. Największą popularnością katarzynki cieszyły się w okresie średniowiecza, z czasem zostały wyparte na rzecz andrzejek – spopularyzowanego święta wróżb panienek, które dzisiaj obchodzimy wszyscy, hucznie bawiąc się i wykonując różnego rodzaju zabawne wróżby.
Jak dawniej kawalerowie wróżyli?
W dużej mierze posługiwali się oni słynnymi przysłowiami oraz wierszykami. Nie bez powodu w nocy kładli pod poduszki damskie przedmioty, bowiem najsłynniejsza przepowiednia głosi, że „w noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny”. Nie jest to jednak jedyna wróżba – często młodzi chłopcy losowali z kubków ukryte przedmioty, które mogłyby symbolizować ożenek, majątek, ale także wróżyli imiona swoich przyszłych żon.
Do dzisiejszego dnia wiele z tych wróżb przetrwało, jednak tylko podczas świętowania andrzejek. Wbijanie szpilek w męskie imiona, układanie butów czy lanie wosku są tradycją, która do tej pory jest pielęgnowana przez młode panny. Niestety katarzynki zostały zapomniane przez panów, którzy w dzisiejszych czasach nie są już tak przesądni i szukają miłości w zupełnie inny sposób.